Həbsdən azadlığa çıxdıqdan sonra xaricdə qanuni yol ilə işləmək mümkündürmü?

Azərbaycan qanunvericiliyinə və beynəlxalq praktikalara əsasən, bir şəxsin cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsi və ya həbsdə olması onun xarici ölkələrdə işləmək və yaşamaq hüququna tamamilə təsir etməyə bilər.

Lakin bu prosesin bəzi hüquqi və praktiki aspektləri mövcuddur: 

1. Oturum və İş İzni Alınması

Həbs Olunmuş Şəxsin Məlumatları: Xarici ölkələrdə oturum və iş izni üçün müraciət edərkən, şəxsin keçmiş cinayət qeydləri (əgər varsa) bəzi ölkələrdə araşdırıla bilər. Bu, xüsusilə Schengen zonası və digər Avropa ölkələrində ciddi şəkildə tətbiq edilir. 
Cinayət Qeydinin Təsiri: Əgər şəxsin cinayət məsuliyyəti ağır (məsələn, terrorizm, narkotik alveri və ya zorakı cinayətlər) sayılan kateqoriyalara aid deyilsə, çox vaxt oturum və iş icazəsi ilə bağlı ciddi maneələr yaranmır. Lakin konkret ölkənin viza siyasətindən asılı olaraq fərqli yanaşmalar ola bilər. 
Həbs Olmayan Ailə Üzvü: Ailə üzvləri arasında biri cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməyibsə, onların oturum və iş izni alma prosesində çox vaxt əlavə problemlər yaranmır. 

2. Viza Prosesi

Cinayət Məlumatları: Viza ərizələrində bəzi ölkələr şəxsdən keçmiş cinayət məsuliyyəti barədə məlumat təqdim etməyi tələb edə bilər. Bu zaman düzgün və tam məlumat təqdim etmək vacibdir, çünki yalan məlumatın aşkar edilməsi ciddi hüquqi nəticələrə gətirib çıxara bilər. 
Ailə Üzvləri: Əgər həbs olunmuş şəxs azadlığa buraxılıbsa və hazırda heç bir cinayət istintaqında iştirak etmirsə, ailə üzvləri viza almaq prosesində bu səbəbdən problem yaşamamalıdır. 

3. Tövsiyələr

Hüquqi Məsləhət: Avropada işləmək və yaşamaq istəyən şəxslər, xüsusən keçmişdə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmuş şəxslər, hüquqi məsləhət almaq üçün təcrübəli miqrasiya hüquqşünaslarına müraciət etməlidir. 
Cinayət Qeydinin Təmizlənməsi: Bəzi hallarda, Azərbaycan qanunvericiliyində cinayət qeydinin müəyyən müddətdən sonra hüquqi qüvvəsini itirməsi mümkündür (rehabilitasiya). Bu, şəxsin beynəlxalq miqyasda daha rahat şəkildə hüquq və imtiyazlardan istifadə etməsinə kömək edə bilər. Sənədləşmə zamanı ailə bütün lazımi sənədləri, o cümlədən pasport, nigah şəhadətnaməsi və hər iki tərəfin əmək müqaviləsi barədə məlumatı tam şəkildə təqdim etməlidir.

4. Praktiki Problemlər

Həbs olunmuş şəxs haqqında məlumatlar müəyyən hallarda vizanın rədd edilməsinə səbəb ola bilər, amma bu hər zaman tətbiq edilmir. 
Əgər ailənin bir üzvü qanuni olaraq iş və oturum icazəsi alırsa, digər ailə üzvləri üçün "ailə birləşməsi" əsaslı oturum izni almaq mümkün ola bilər.

5. Mənbə

5.1. Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsi: 
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsi haqqında məlumatı rəsmi hüquqi sənədlərdən əldə edə bilərsiniz. Məcəllənin tam mətni ilə tanış olmaq üçün aşağıdakı linkə daxil olun.  

5.2. Avropa İttifaqının Viza və Miqrasiya Qanunları: 
Avropa İttifaqı və Azərbaycan Respublikası arasında vizaların rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi haqqında Saziş barədə məlumatı Azərbaycan Respublikasının Avstriya Respublikasındakı Səfirliyinin rəsmi saytından əldə edə bilərsiniz.  

5.3. Beynəlxalq Miqrasiya Praktikası:
Sığınacaq, sərhəd və immiqrasiya məsələlərinə dair Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin təlimat kitabçası ilə tanış olmaq üçün aşağıdakı linkə daxil ola bilərsiniz: https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/Handbook_asylum_AZE 

5.4. Avropa İttifaqı Hüququ: 
Avropa İttifaqının hüququ və qanunvericiliyi haqqında ümumi məlumatı Azərbaycan dilində Vikipediya səhifəsindən əldə edə bilərsiniz.